Met behulp van 5 pilots onderzoekt gemeente Stichtse Vecht welk type natuurvriendelijke beschoeiing het best werkt om de legakkers in de Kievitsbuurten duurzaam te behouden.
De werkzaamheden aan de pilots starten in oktober 2021 op legakkers van het Plassenschap Loosdrecht en duren tot het voorjaar van 2022. Daarna start een monitoringsperiode van 2 jaar. Voor de 2 beste typen beschoeiing komt er een stimuleringsregeling waar particulieren gebruik van kunnen maken.
In de pilotperiode onderzoekt de gemeente welk type natuurvriendelijke oever het best werkt. Er worden verschillende betaalbare technieken getest op verschillende typen legakkers. Houdt een natuurvriendelijke oever stand langs een drukke vaarroute? Kan er rietland gecreëerd kan worden op een legakker die nu bijna onder water is verdwenen? Ook onderzoekt de gemeente of het mogelijk is om natuur te ontwikkelen met alleen beheer en onderhoud.
Natuurvriendelijke oevers voor flora en fauna
Er is gekozen voor natuurvriendelijke oevers in de Kievitsbuurten om ook de natuur te stimuleren in dit bijzondere gebied. Natuurvriendelijke oevers vormen een beschutte leefomgeving voor insecten, kikkers, padden, kleine zoogdieren, vogels en vissen.
Stimuleringsregeling voor particulieren
De pilotperiode wordt in het van najaar 2023 afgerond. Dan is duidelijk hoe in dit gebied het best een robuuste rietoever kan worden ontwikkeld. Vervolgens start de gemeente met een stimuleringsregeling voor particuliere eigenaren van legakkers. Binnen deze regeling is geld gereserveerd voor particulieren die hun legakker duurzaam willen herstellen. In totaal is circa 1 miljoen euro beschikbaar vanuit de Aanpak Oostelijke Vechtplassen. Particulieren komen in aanmerking voor een bijdrage als zij een techniek toepassen die tijdens de pilotfase succesvol is gebleken.
Inbreng van particulieren
De Vereniging Kievitsbuurten en andere particuliere eigenaren van legakkers worden nu al volop betrokken bij het project. Er klinken enthousiaste geluiden. Als recreanten in dit gebied is het voor hen ook belangrijk dat het unieke karakter bewaard blijft. De particulieren denken kritisch mee met de plannen en dragen goede ideeën aan.
Zo was het bijvoorbeeld de bedoeling om bij alle pilots de bomen en struiken te verwijderen. Dat is veiliger voor de legakkers (grote bomen kunnen de soms smalle legakkers omtrekken als ze omvallen), beter voor het riet (te veel schaduw bemoeilijkt de groei) en beter voor de kwaliteit van het water (de bladeren vervuilen het water). Tegelijkertijd zijn bomen goed voor de biodiversiteit en zorgen ze voor samenhang, beschutting en intimiteit. Daarom is besloten om in ieder geval bij 1 pilot een deel van de bomen en struiken te laten staan. Daarnaast wordt in de nabije toekomst gewerkt aan een beheerplan voor de Kievitsbuurten waarmee de voor- en nadelen in balans gehouden worden.
Uniek legakkerlandschap
De Kievitsbuurten bij de Scheendijk in Breukelen vormen een cultuurlandschap dat uniek is in Europa. Het strakke patroon van legakkers en petgaten, van strookjes land, water en veel riet, maakt het ook nog eens tot een bijzonder natuurgebied. De zuidelijke Kievitsbuurt is zelfs onderdeel van het Europese Natura2000-netwerk. Als partner binnen de Aanpak Oostelijke Vechtplassen neemt gemeente Stichtse Vecht maatregelen om dit legakkerlandschap te herstellen en te behouden. Zo blijft het een gebied waar de natuur gedijt en waar recreanten graag komen.